Op het bord met vertrektijden in Grand Central New York staat onder andere het voor de meeste toeristen nietszeggende ‘Poughkeepsie’. Eindstations spreken voor sommige toeristen echter tot de verbeelding. Een bezoek aan deze plaats en een reis met de trein langs de Hudson stond dan ook op ons programma.
Nog in Nederland zocht ik naar wat bijzondere activiteiten om als optie in het programma op te nemen. Op het internet vertelde iemand dat een dagtocht naar Poughkeepsie een voor hem welkome onderbreking vormde in zijn drukke reisprogramma. Vooral de treinreis was een aanrader.
Na een aantal dagen door de metropool New York te hebben gedwaald, kilometers te hebben gewandeld en de weersverwachtingen voor de volgende dag wat tegenvielen, besloten we de reis naar Poughkeepsie te maken.
Voor 29 dollar konden we buiten de piekuren, New York piekt enkel ’s ochtends, instappen voor een reis van één uur en vijfenveertig minuten. Uitgerust met krant, boek en muziek stapten we in een typisch Amerikaanse trein, glimmend van buiten en van binnen, uitgerust met twee lederen stoelen links en drie stoelen rechts, breedspoor.
Vanaf het Rockefeller Center zagen we eerder die week de Hudson aan een groene en heuvelachtige horizon verdwijnen. Het bebouwde gebied van New York stopt, gemeten vanaf Battery Park, na een kleine dertig kilometer. Als de trein the Bronx achter zich laat, passeert deze enkel nog kleine dorpjes met mooie huizen die uitkijken over de rivier de Hudson en stationnetjes waar mensen hun auto parkeren om in New York City te gaan werken.
Stroomopwaarts wordt de Hudson in de zomermaanden gebruikt door recreërende New Yorkers, in maart staan alle bootjes echter nog netjes ingepakt op het droge. In de negentiende eeuw bouwde men deze spoorlijn die Poughkeepsie en New York aan elkaar verbonden. Delen van het traject worden nu wel vergeleken met de mooiere delen van de Rijn, groene hellingen, rotsen en bochten. De Hudson is op verschillende plekken meer dan een kilometer breed en wordt tijdens de reis door meerdere bruggen overwonnen.
Aangekomen in Poughkeepsie stonden we even vreemd te kijken, het mooie stationsgebouwtje van dezelfde ontwerper als Grand Central wordt volledig gerestaureerd. Een oud, idyllisch dorpje volgt, direct gelegen aan de rivier. Veel van deze houten huizen verdienen een likje verf.
De stichters van dit dorp kwamen uit Nederland, steeds verder trokken zij landinwaarts in het spoor van de Hudson, de regio heet dan ook Dutchess County. Iets verder wandelend begint wat enkele decennia geleden waarschijnlijk nog het bruisende stadshart van Poughkeepsie vormde, getuige twee oude ansichtkaarten aan de muur van een lokale eetgelegenheid. Een wat vreemd hart, gevormd langs twee lange straten. Hier zetelt nu het county bestuur in het nieuwe en hoger gelegen deel van de stad. Na IBM zijn de overheden de grootste werkgever in deze regio. Op een muur in de winkelstraat staat geschreven “UP TO DATE”, waarschijnlijk jaren geleden aangebracht, dit stadje oogt troosteloos verlaten. Is het te laat?
John Grisham haalt in veel van zijn boeken de verloedering van historische steden en dorpskernen in de Verenigde Staten aan, weggeconcurreerd door grote winkelcentra geven middenstanders de pijp aan Maarten. Wat overblijft zijn tweedehandszaken, troosteloze kroegen en one dollar shops.
In Nederland bekijk ik met Google Earth de omgeving van Poughkeepsie en ontwaar een aantal grote winkelcentra. De bedrijvigheid is verdreven naar de periferie, het eindstation van MTA-North Railroad, ooit in de stoomtijd voorzien van een noodzakelijke draaischijf, staat er op zijn huidige locatie bij de rivier verloren bij.
IBM begon in 1944 in Poughkeepsie en ontwikkelde hier de eerste computer die een schaakpartij van Garry Kasparov kon winnen. IBM zorgde voor werk, investeerde in onderwijs, trok hotelketens aan, een conferentiecentrum en werkte als een magneet voor bedrijvigheid in deze omgeving. In het laatste decennium verplaatst IBM grote delen van vooral zijn productieactiviteiten naar goedkopere regio’s elders in de wereld en gaan veel arbeidsplaatsen verloren.
Als we uitgewandeld zijn door Poughkeepsie en met de trein terugkeren naar New York ervaren we dat New York ook voor Amerikanen bijzonder blijft, vanuit een voornamelijk groene omgeving rijden we een metropool met 8.3 miljoen inwoners binnen waar 170 talen worden gesproken en velen nooit een treinritje naar het nietszeggende Poughkeepsie met 43.000 inwoners zullen maken, behalve dan een paar gekke Hollanders.
